Zowel bij diagnostiek als behandeling wordt gewerkt volgens de richtlijn AIHA. Deze richtlijn bevat aanbevelingen voor behandelaars om de diagnostiek (en behandeling) bij AIHA te ondersteunen, zoveel mogelijk gebaseerd op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek.
De aanpak is als volgt:
- Anamnese (ziektegeschiedenis, vertelt door de patiënt of naaste)
- Lichamelijk onderzoek
- Laboratoriumonderzoek
Meer over laboratoriumonderzoek
Met behulp van het laboratoriumonderzoek probeert men meer inzicht te krijgen in (de ernst van) de AIHA en in de typen AIHA. Daarnaast wil men bepaalde aandoeningen uitsluiten.
Een hemolytische anemie kan worden aangetoond via de volgende onderzoeken:
- Volledig bloedbeeld om de aard en ernst van de anemie vast te stellen
- Reticulocyten telling. Dit geeft een indicatie van het tempo waarmee het beenmerg nieuwe rode bloedcellen aanmaakt. Reticulocyten zijn onrijpe rode bloedcellen die normaal gesproken nog niet in de bloedbaan voorkomen. Meestal is het aantal reticulocyten bij een hemolytische anemie verhoogd omdat door het tekort aan rode bloedcellen in het bloed, de voorlopers in het beenmerg niet de tijd krijgen om uit te rijpen.
- Directe antiglobuline test (DAT), vroeger de Coombs test genoemd. De DAT meet de aanwezigheid van antistoffen op de rode bloedcellen.
- Haptoglobine, bilirubine en onderzoek naar de leverfunctie. Wanneer de rode bloedcellen worden afgebroken, probeert het lichaam het ijzer uit de afgebroken rode bloedcellen te behouden, door het te binden aan een ander eiwit: haptoglobine. Een laag haptoglobine gehalte in het bloed kan dus een indicatie zijn voor een verhoogde afbraak van rode bloedcellen. Bilirubine is een bij-product van de afbraak van hemoglobine, maar kan ook ontstaan bij lever of galblaas aandoeningen. Bilirubine kan de ogen en huid geel kleuren.
- Onderzoek om niet-hemolytische oorzaken van de bloedarmoede uit te sluiten zoals, nierfalen, loodvergiftiging, lage vitamine niveaus (vitamine B12, vitamine C of foliumzuur) of ijzergebrek.
Recentelijk zijn de therapeutische mogelijkheden voor patiënten met zeldzame hemolytische anemie, zo ook voor AIHA, enorm toegenomen. Het belang van een juiste diagnose wordt dus steeds groter. Lees hier over in dit overzichtsartikel, publiceert in het Nederlands tijdschrift voor hematologie (maart 2017)